रामकथेच्या नावाने आजमितीला वेगवेगळ्या भाषांत, वेगवेगळ्या प्रदेशांत आणि वेगवेगळ्या ­धर्मात मिळून सुमारे तीनेकशे रामायणे उपलब्ध आहेत, असा अंदाज आहे. सोळाव्या वर्षी रामाला वैराग्य येते, राम गृहत्याग करतो, वनवासी होतो आणि नंतर कुलगुरू वसिष्ठ त्याची समजूत घालून, त्याला उपदेश करून जीवनाचा अर्थ समजावून देतात अशी कथा आपल्याकडे प्रसिद्ध म्हणता येईल अशा योगवसिष्ठ रामायणात आहे. कृष्णाच्या रासलीलेने अत्यंत भारावून गेलेल्या लेखणीबहाद्दरांनी रासलीला करणारा रामही रंगवायला कमी केलेले नाही. रामायणाच्या नावाखाली हे सगळे चालत आले आहे. पुढे जाता, ललित साहित्य म्हटले जातील असे अनेक असामान्य कायात्मक ग्रंथही लिहिले गेले आहेत. भवभूती आणि कालिदासही त्यातच आले.

"समग्र रामकथा हीच मुळात निव्वळ पुराणकथा आहे, यात सत्याचा लवलेश नाही, असा कोणी राम कधी झालाच नहता आणि अयो­ध्या म्हणजे उत्तर प्रदेशातील गाव नाहीच, जावा बेटावरचे जोग्या नावाचे ते एक नगर आहे, थायलंडमधील अयुथ्या (अयो­ध्या) नावाचे गाव हीच रामजन्मभूमी आहे...' असली वि­धाने "पुराव्यांनिशी' करणारेही कमी नाहीत. रामकथा तपासून, पडताळून पाहणे हा प्रस्तुत पुस्तकाचा उद्देश नाहीच. वाल्मीकींची मूळ रामकथा हा माझ्यापुढचा आदर्श आहे. मूळ रामकथेच्या पात्रांची, तिच्या कथानकाची ह्यात भले पुष्टी झाली नसेल, निष्ठापूर्वक समर्थनही नसेल, क्वचित कुठे तिच्यावर नगण्य जुलूम झाला असेल, पण तरीसुद्धा कुठेही कृत्रिम विरो­धाभास वाटू नये अशा अकृत्रिम सहजतेने ह्या कथेचे विणकाम करण्याचा हा निष्ठापूर्वक केलेला प्रयास आहे.

राम आणि रावण यांच्याबद्दलच्या अनेक कथा वेगवेगळ्या प्रदेशात आणि विविध भाषांत सांगितल्या जातात. प्रत्येक कथेत स्थानिक संदर्भ जोडले जातात. त्याचबरोबर त्या त्या कथांमध्ये दोघांबाबतचे वर्णनही वेगळे असते. अनेक दावे आणि प्रतिदावे हे कथाकार करत असतात. दिनकर जोशी यांनी वाल्मीकी रामायणाचा आधार घेत इथे ही रामकथा लिहिली आहे. राम आणि रावण यांच्याबद्दलच्या विविध कथांचा वेध घेत या पुस्तकात जी मांडणी केली आहे ती वाचनीय झाली आहे. जोशी यांनी गुजराथीत लिहिलेल्या या पुस्तकाचा अनुवाद सुषमा शाळिग्राम यांनी केला आहे.