Summary of the Book
अजिंठा म्हणजे सौंदर्यश्रीला पडलेले एक स्वप्न. महाराष्ट्राचा किंवा भारताचाच नव्हे तर मानवी संस्कृतीचा मानबिंदू. संस्कृतीचा एक अनमोल ठेवा. म्हणूनच युनेस्कोने त्याची विश्वविख्यात वारसा म्हणून गणना केली आहे. अजिंठ्यावर विपुल लिखाण झालेले असले तरी प्रत्येकाला त्यात काही निराळे भासते आणि लेखणी सरसावण्याचा मोह होतो. श्री. राम थत्ते अजिंठ्याला अनेक वर्ष होते. अहोरात्र ते लेण्यांच्या सान्निध्यात असत, इतके की ते अजिंठामय झाल्यासारखे भासतात. चित्रातील पात्रे म्हणजे त्यांचे सवंगडी, ती त्यांच्याशी बोलतात असे वाटते. चित्रांच्या अंतरंगात ते शिरतात... लेण्यांवरचे त्यांचे प्रेम ‘षड्दंत जातक’ त्यांनी कसे वाचवले यावरून दिसते.
अंधारात कोरीव काम करताना किंवा चित्रे रंगविताना मशाली किंवा तेलवातीचे दिवे लावत नसावेत, हा त्यांचा होरा इतरेजनांच्या ध्यानात येणार नाही. त्यासाठी पाण्यातून प्रकाश परावर्तीत करण्याचा जो प्रयोग त्यांनी केला, तो थक्क करणारा आहे.
चित्रांच्या रेषातील लय, आकृतींमधील रुपभेद, प्रमाण, लावण्ययोजना व सादृश्य इ. कसोट्या ते चित्रांना लावतात. त्यावरून कलाविष्काराचे मर्म कळते.
अजिंठ्यावर आजपर्यंत झालेले लिखाण प्रामुख्याने इंग्रजीत आहे, त्यामानाने मराठीत अभावानेच. त्यामुळे मराठी पर्यटकांची कुचंबना होते. ती या पुस्तकाने बऱ्याच अंशी दूर होईल यात शंका नाही. लेण्यातील कलेचा रसास्वाद त्यामुळे द्विगुणीत होईल.